اختلال ریاضی و راهبردهای ترمیمی (4)

جمع

دانش جمع بنیان و پایه ی تمام مهارت های محاسباتی را فراهم می کند. عمل جمع اعداد ما بین 10 و 20 مشکل تر است. برای آموزش چند روش پیشنهاد می شود:

الف - جمع اعداد یکسان برای رسیدن به جمع

مثلا: 16=8+8 سپس بگوییم 9+ 8 یکی بیشتر از 16

ب- یک ده تایی بسازیم. (رساندن به ده)

برای اینکه دانش آموز عملا این کار را ببیند استفاده از اشیاء مناسب است.

ج – استفاده از محور

د- استفاده از چرتکه ریاضی

تفریق

پس از آن که دانش آموز پایه ی محکم در عمل جمع پیدا کرد می توان وی را با عمل تفریق آشنا نمود. روش هایی برای آموزش عمل تفریق:

- گذاشتن اشیاء برروی میز و برداشتن تعدادی از آنها

- استفاده از تصویر کارت مجموعه ها مثلا با مجموعه ی 2 و 4 عدد 6 را می سازیم. سپس مجموعه ی 2 تایی را بر می داریم و از دانش آموز می پرسیم چند تا باقی مانده است.

– استفاده از مکعب های کوئیز نر: میله ای را انتخاب می کنیم که نشان دهنده ی جمع کل باشد. سپس میله ای که نشانگر قسمتی از جمع باشد و از دانش آموز می خواهیم جای خالی را با میله ی مناسب پر کند.

– محور اعداد

ضرب (روش کوتاه برای جمع کردن)

بسیاری از دانش آموزان دچار ناتوانی های محاسباتی عمل ضرب را بلد نیستند. این دانش آموزان تا زمانی که تسلط کافی به اعمال ضرب پیدا نکنند نمی توانند عمل تقسیم را یاد بگیرند.

روش هایی برای آموزش ضرب:

- جمله ی ضریب سه دوتا چند تا میشه؟ - مفهوم معکوس سازی (جا به جا کردن)

- مجموعه های مساوی 15 یا 5+5+5=5×3

- محور اعداد (اگر جمع با محور اعدادرا بلد باشند ضرب را نیز می توانند انجام دهند)

- آرایش مستطیلی: شامل تعداد مساوی از اشیا در هر ردیف است.

مثلا 5 × 3

o o o o o

o o o o o

o o o o o

تقسیم

این مهارت محاسبه ای مشکل ترین مهارت در ریاضی به حساب می آید. دانستن ضرب برای این مهارت امری ضروری و لازم است. چند روش برای انجام عمل تقسیم:

- استفاده از مجموعه ها،‌مثلا ترسیم مجموعه ی 6 تایی از 3 مجموعه ی مساوی

- محور اعداد: مثلا اگر سه تا سه تا به عقب برگردیم چند بار لازم است برگردیم.

؟ = 3 ÷6

– عوامل مجهول: استفاده از عوامل شناخته شده ی ضرب بعد تبدیل به تقسیم

6= × 3 = 3 ÷6

کسر ها

برای نمایش اعداد کسری معمولا از اشکال هندسی استفاده می شود. می توان با نصف و بعد ربع و سپس یک هشتم آغاز کرد.

بعد از اینکه دانش آموز مفاهیم را یادگرفت باید عملیات ریاضی را حفظ کنند. برای این کار فرصت های یادگیری بسیار متفاوتی وجود دارد. دانش آموز می تواند عملیات را بنویسد، بگوید، با عملیات بازی کند،‌آزمون های سرعت را اجرا کند و.....

تدریس حل مسئله

هدف نهائی آموزش ریاضیات به کار گیری مفاهیم و مهارت ها برای حل مسئله است. اهدافی که انجمن ملی معلمان ریاضی (1989) تعیین کرده است بیشتر بر حل مسئله در تمام سطوح تاکید می ورزد. راهبرد های موثر برای تدریس حل مسئله و به کار گیری آن در مورد دانش آموزان دچار ناتوانی های یادگیری شامل موارد زیر است:

1. صورت مسئله های کلامی:

از صورت مسئله ای استفاده شود که مورد علاقه ی دانش آموزان است و در محدوده ی تجربه آن ها قرار دارد.

2. طرح مسائل به طور شفاهی:

این کار به وی‍ژه در مورد دانش آموزانی که با مشکل خواندن در گیرند،‌اهمیت خاصی دارد.

3. تقویت کننده های دیداری:

برای روشن شدن مسئله،‌نشان دادن راه حل ها و تایید جواب ها می توان از اشیاء عینی،‌اشکال،‌نمودارها و دیگر تقویت کننده های دیداری استفاده کرد. از دانش آموزان بخواهید که مسئله را به صورت نمایش اجرا کنند.

4. ساده کردن:

از دانش آموزان بخواهید که اعداد کوچک تر و ساده تری را جایگزین اعداد پیچیده تر و بزرگ تر مسئله کنند تا بتوانند به سهولت مسئله را درک و جواب آن را به دست آورند.

5. باز گو کردن:

از دانش آموزان بخواهید با کلمات خودشان مسئله را بیان کنند این تعریف کردن به دانش آموزان کمک می کند تا مسئله را نزد خودشان باز سازی کنند. این کار همچنین نشان می دهد که آیا آن ها مسئله را فهمی ه اند یا خیر.

6. ارزیابی اطلاعات داده شده:

مسائلی را با اطلاعات خیلی کم یا خیلی زیاد انتخاب کنید و از دانش آموزان بخواهید که تعیین کنند که چه چیزی هنوز مورد نیاز است و چه چیزی زیادی است.

7. مسئله های تکمیلی:

مسئله های کتاب درسی را با مسئله هایی که متناسب با تجربیات کلاسی باشد، تکمیل کنید. آوردن نام دانش آموزان مسائل را واقعی تر جلوه می دهد.

8. فرصت برای تفکر:

به دانش آموزان زمان کافی برای تفکر بدهید. از دانش آموزان بخواهید روش های دیگری را برای حل مسئله ارائه کنند. سعی کنید دریابید دانش آموزان چگونه راجع به مسئله فکر می کنند و به حل آن می پردازند.